كارآفريني روستايي و توسعه پايدار

كارآفريني روستايي تنها به معناي ايجاد اشتغال براي قشر عظيم روستاييان نيست. بلكه مي‌تواند گامي باشد در راستاي توسعه روستايي ـ كه به گفته بسياري از صاحب‌نظران امر توسعه هم‌ارزش با توسعه اقتصادي است. بنابراين پرداختن به تاسيس شركت‌هايي روستايي، توسعه صنايع تبديلي و توسعه و ترويج تعاوني‌ها و خدمات كشاورزي اقدام مطلوبي در جهت نيل به هدف توسعه روستايي و كارآفريني است. تجربه بسياري از كشورهاي فقير پرجمعيت كه طيف وسيعي از جمعيت آنان را روستاييان و كشاورزان تشكيل مي‌دهند بيانگر اين نكته است كه توجه به مقوله كارآفريني و توسعه روستايي مي‌تواند از ميزان مهاجرت روستاييان به شهرها بكاهد و زمينه‌هاي اشتغال، رفاه و پيشرفت آنان را در همان روستاي محل سكونتشان فراهم آورد. بررسي‌ها و مطالعات نشان داده، اگر در سطح كلان جامعه به اين مقوله بها داده شود و بسياري از امكانات رفاهي و خدماتي فراهم‌آمده براي شهرنشينان در اختيار روستاييان نيز قرار گيرد از مهاجرت روستاييان به شهرها كاسته خواهد شد. شايد به جرأت بتوان گفت يكي از مهم‌ترين ريشه‌هاي بيكاري، رشد بي‌رويه جمعيت و افزايش فقر و فساد در جامعه امروز مهاجرت روستاييان به شهرهاست. از طرفي، جوان روستاييِ بيكاري كه به اميد يافتن شغلي مناسب راهي شهر مي‌شود پس از رويارويي با مشكلات شهرنشيني دچار سرخوردگي مي‌شود و ممكن است براي تامين معيشت خود به مشاغل كاذب و نامناسب رو بياورد. بنابراين در شرايط فعلي پرداختن به توسعه كشاورزي، حمايت از كشاورزان و توليدكنندگان روستايي به شيوه‌هاي متعدد (از قبيل حمايت مالي و اعطاي وام‌هاي كم‌بهره‌ي طولاني‌مدت)، تشويق و تجليل از توليدكنندگان برتر و نمونه در سطح جامعه و معرفي آن‌ها به روستاييان، افزايش تعداد تعاوني‌ها و تشويق روستاييان براي عضويت در تعاوني‌ها و بهره‌مندي از تسهيلات اين نهادها و حمايت از كارآفرينان روستايي (كه در حوزه‌هاي مختلف از جمله دامداري، باغداري، كشاورزي و خدماتي دست به نوآوري زده و فرصت‌هاي بيشماري را از نظر شغلي و غيره براي جوانان روستايي فراهم مي‌كنند) گامي است كه تبعات اقتصادي و اجتماعي ناشي از آن در آينده‌اي نزديك نمود مي‌يابد و مي‌تواند زمينه خودكفايي در توليد بسياري از محصولات، كاهش بيكاري و بهبود وضعيت اقتصادي كشور را فراهم آورد. توسعه شركت‌هاي روستايي و حمايت از راه‌اندازي آن‌ها و افرادي كه قادرند در اين بخش‌ها سرمايه‌گذاري كنند يا طرح‌هاي نو و سودمندي دارند، فرصت‌هاي شغلي بسياري را براي جوانان روستايي و نيز جوانان شهري به وجود مي‌آورد. اين راهكار نه تنها در توسعه كارآفريني و روستايي بلكه مهم‌تر از آن در توسعه پايدار كشور تاثيري شگرف خواهد داشت. از عوامل تاثيرگذار در توسعه كارآفريني روستايي، مي‌توان به توانمندسازي زنان و دختران روستايي و عشايري و نيز ايجاد انگيزه براي خوداشتغالي و كارآفريني اشاره كرد. اگر زنان و دختران روستايي كه قشر عظيم جمعيت روستاها و به همان نسبت جمعيت كشور را تشكيل مي‌دهند به سمت كارآفريني سوق داده شوند و روحيه كارآفريني و مشاركت اجتماعي در آن‌ها تقويت شود. نيل به توسعه روستايي كه زيرمجموعه توسعه پايدار كشور است سريع‌تر محقق خواهد شد.

 توانمندسازي زنان و دختران روستايي با هدف ترويج كارآفريني

اهداف و پيامدهاي حاصل از طرح با ايجاد بستر مناسب براي توانمندسازي زنان و دختران روستايي و عشايري كشورمان هدف كلان و حائز اهميتي با عنوان بهره‌مندي مناسب از نيروي عظيم اين قشر محروم در توسعه پايدار محقق مي‌شود. اين هدف با اجراي برنامه‌هاي آموزشي در روستاها و مناطق محروم روستايي عملي خواهد شد. در جريان اين فرآيند (توانمندسازي) اهداف مقطعي و جزئي ديگري نيز در ميان اين قشر تحقق مي‌يابد كه به برخي از آن‌ها اشاره مي‌شود:

 • تقويت و بازآفريني روحيه خلاقيت و نوآوري در ميان زنان و دختران روستانشين

• متنوع‌سازي و افزايش تعداد مشاغل مرتبط با اين گروه

• افزايش توان فكري و علمي آنان در جهت تربيت نسل آينده

 • بالابردن ميزان مشاركت آنان در تصميم‌گيري‌هاي مديريتي و برنامه‌ريزي در سطح روستا و بخش

 • بهره‌گيري مناسب و بهينه از توان بالقوه دختران جوان روستايي در مسير سازندگي

كارآفريني زنان و دختران روستايي در ايران طي چند سال اخير

 در سال‌هاي اخير در زمينه توسعه و ترويج كارآفريني زنان و دختران روستايي و عشايري اقداماتي انجام شده است. برگزاري دوره‌هاي آموزشي در برخي از روستاها همچون آموزش خياطي، هنرهاي دستي و قاليبافي و تربيت و آموزش زنان و مرداني از روستاها با عنوان مددكار ترويجي كه به شكل داوطلبانه به ارايه كمك‌هاي فكري، فني و مشاوره‌اي به روستاييان در زمينه‌هايي چون كشاورزي و دامداري مي‌پردازند. به ميزان قابل توجهي از مسايل و مشكلات اين افراد مي‌كاهند. برگزاري سمينارها، نمايشگاه‌ها و بازديدهايي براي كشاورزان و روستاييان اين آب و خاك همه و همه اقداماتي‌اند كه در راستاي توسعه كارآفريني به‌ويژه براي بانوان انجام گرفته است. اجراي برنامه‌هايي از قبيل معرفي و تشويق توليدكنندگان برتر و نمونه زن در سطح روستا و جامعه، حمايت از اين افراد با اعطاي وام و تسهيلات مالي و اعتباري ديگري كه در صورت احراز جايگاه برتر به هر يك از اين افراد تعلق مي‌گيرد گام‌هايي است كه تاكنون به منظور ترويج كارآفريني و خوداشتغالي زنان در سطح روستاهاي كشور برداشته شده است.

برگرفته از سایتwww.rahpuyan.ir